پتینه ایتالیایی چیست؟
پتینه ایتالیایی یک نوع پوشش دیوار است که از رنگهای دکوراتیو نسل جدیدی استفاده می کند و دارای زیبایی و خواص بی نظیری است. این نوع پوشش دیوار از پیرل (پیگمنت صدفی) استفاده میکند که منجر به ایجاد افکتهای مختلف در زیر نور یا سایه و ایجاد حالت درخشندگی میشود و این امر باعث تمایز آن میشود. پتینه ایتالیایی ترکیبی از جذابیت قدمت روستایی و مواد لوکس است و با همراهی ظرافت در اجرا، یک اثر هنری بینظیر را به وجود میآورد.
در نقاشی دیوارها، استفاده از پالت رنگی مدیترانه ای یا پتینه توسکا که شامل سایه های گرم طلایی و تناژ آبی و سبز تسکین دهنده است، بهترین گزینه برای نمایش کلاسیک از پتینه ایتالیایی است. کلمه “پتینه” به معنای کهنگی و ایجاد نمای کهنه است و معادل انگلیسی آن “patina” است. این واژه اخیراً در زبان فارسی و در واژگان هنرهای تجسمی نیز استفاده میشود.
پتینه ایتالیایی معمولاً به جای روشهای رنگآمیزی و پرداخت معمولی بر روی سطوح مختلف استفاده میشود. معادل اصلی آن در زبان انگلیسی “italian faux painting” است که به معنای رنگآمیزی ساختگی یا پرداخت مصنوعی است. اصلیت و روشهای این نوع هنر پتینه در کشورهای ایتالیا و ترکیه است.
پتینه ایـتالیایی در ایران
ده سال پیش، یک شرکت ایتالیایی پتینه به بازار ایران وارد شد. اما به جای اینکه مستقیماً از ایتالیا واردات کند، بیشتر از زیرمجموعههای ترکیهای خود استفاده کرد. این شرکتها، که نمایندگی شرکتهای رنگ سازی دکوراتیو ایتالیایی بودند، به دو روش در ایران فعالیت میکردند. یا به عنوان واردکننده محصولات عمل میکردند و یا با استفاده از لیسانس هایی که از آنها دریافت کرده بودند، محصولات را تولید میکردند. به خوشبختی، این فعالیتها منجر به ایجاد شغل در ایران شد.
اکنون با افزایش تعداد شرکت های فعال در این صنعت و خروج از حالت انحصار، شاهد شکسته شدن و رقابت قیمتها هستیم.
تاریخچه پتینه ایتالیایی
در قرن هفدهم میلادی، ایتالیایی ها به عنوان اولین گروهی که از کلمه “پتینه” استفاده کننده، شناخته می شوند. آن ها این کلمه را برای توصیف تکنیکی به کار می بردند که در آن یک عکس یا افکت روی یک ظرف مسی حک می شد. در قرن هجدهم میلادی، انگلیسی زبانان نیز از کلمه “پتینه” برای توصیف این نوع از کارهای هنری استفاده می کردند.
اما در قرن بیستم، استفاده از کلمه “پتینه” تغییر کرد و این بار برای جلا بخشیدن به دیوارها، سطوح، فلزات نقره و چوب به کار رفت. در حال حاضر، پتینه، به ویژه پتینه ایتالیایی، یکی از تکنیک های بسیار مهم و محبوب در زمینه نقاشی و رنگ آمیزی است.
روشهای اجرای پتینه ایتالیایی
استفاده از روشهای پتینه ایتالیایی برای پوشش دیوارها، به ویژه در محیطهای کوچک غیرتجاری، بسیار جذاب میباشد. این روشها نه تنها یک هنر دستی سرگرم کننده به حساب میآیند، بلکه اقتصادی هم میباشند. استفاده از پتینه ایتالیایی برای پوشش دیوارها باعث ایجاد یک روح هنری و خاص در محیط میگردد و به طور همزمان یکنواختی محیط منزل را نیز از بین میبرد. این روشها میتوانند منطقههای کوچک را به تنهایی به یک نقطه تمایز دهنده تبدیل کنند.
استفاده از پتینه ایتالیایی در دیوارها نسبت به روش های دیگر پوشش دیواری دارای مزایای بیشتری است. ضمن اینکه از لحاظ ظاهری جذاب و خیره کننده است، این روش این امکان را به ما میدهد که با استفاده از رنگهای مختلف و الگوهای متنوع، به تناسب سلیقه خود پوشش دیوارها را طراحی کنیم.
به علاوه، استفاده از پتینه ایتالیایی برای پوشش دیوارها نسبت به روشهای دیگر بسیار مقرون به صرفه است. این روش این امکان را به ما میدهد که با هزینه کمتری طرحی شیک و جذاب را به دست آوریم و به محیطمان شخصیت و جذابیت بیشتری ببخشیم. بنابراین، پوشش دیوارها با استفاده از روشهای پتینه ایتالیایی در محیطهای کوچک غیرتجاری نه تنها یک هنر دستی سرگرم کننده محسوب میشود، بلکه با ایجاد روح هنری و خاص در محیط، نقش مهمی در تبدیل آن به یک محیط جذاب و منحصر به فرد دارد. همچنین، این روش به عنوان یک راهکار مقرون به صرفه به نظر میرسد که با هزینه کمتری به محیطمان زیبایی و جذابیت بیشتری ببخشیم.
پتینه ایتالیایی با اسفنج
روش رنگ آمیزی با سطلک و اسفنج نسبتاً ساده است. برای انجام این روش، ابتدا سطلی با رنگ پایه ایتالیایی انتخاب کنید. در این مرحله میتوانید یک رنگ پایه با رنگ طلایی، برنزی، مسی، آبی یا سبز مطابقت دار انتخاب کنید. رنگ پایه باید جسورانه و درخشان باشد تا بهترین نتیجه را به همراه آورد.
پس از خشک شدن رنگ پایه، رنگ دوم را به دو روش میتوانید اعمال کنید. اولین روش، استفاده از قلم مو است. در این روش، رنگ دوم را به صورت یکدست در سطح کار پخش کنید. قبل از خشک شدن رنگ، با اسفنج یا هر شیء دیگری بافتدار، به صورت ضربهای روی سطح افکتی ایجاد کنید. میتوانید از روزنامه مچاله شده یا گونیهای کنفی به عنوان ابزار برای این کار استفاده کنید. روش دوم استفاده از اسفنج است. در این روش، هنگام خشک شدن رنگ پایه، رنگ دوم را با اسفنج یا هر شیء دیگری بافتدار روی سطح میزنید. بافت نهایی کار در این روش معمولاً یکدستتر و مرتبتر خواهد بود.
پتینه کاری ایتالیایی به روش شستشوی رنگ
این روش شستشوی رنگ ایده آل بافت دار را به دیوارها در سبک ایتالیایی بخش میدهد. مقایسه این روش با روش اسفنجی، نمایی ظریفتر با بافت ریزتر ایجاد می کند. به وسیله این روش، شما با دیوارهایی مواجه می شوید که به نظر کمی فرسوده تر می آیند. به طرزی که مشابه نقاشی اسفنجی، با رنگآمیزی دیوارها با رنگ پایه شروع میکنید.
سپس سطح کار را کاملا با یک لایه لعاب بپوشانید و با قلممو سطح این لعاب را نامنظم کنید. این لایه معمولا با موادی که برای پتینه ایتالیایی استفاده میشوند، اجرا میشود. در این روش، مواد استفاده شده باید شفاف باشند تا رنگ پایه دیده شود. مرحله لعاب کاری و بافت دار کردن معمولا دوبار انجام میشود تا نتیجه نهایی بهتر شود. سپس روی سطح یک لایه از رنگ دوم زده میشود و بلافاصله با دستمال یا وسیلهای مشابه، برجستگی های کار نمایان میشود تا به دیوار ظاهر کهنه ای بدهد.
پتینه ایتالیایی با استنسیل
به جای رنگ، شما می توانید از خمیرهای پتینه استفاده کنید تا دیوارها را بافت دار کنید. استفاده از استنسیل یا شابلون ها نیز راه جالبی است که می توانید از آن برای ایجاد مرزها در دیوارها استفاده کنید. ایده بعدی این است که با استفاده از شابلون ها، تصاویری را از نقاشی های قدیمی در رم و دیگر مناطق ایتالیا بازسازی کنید. این نقاشی ها شامل عناصر طبیعی مانند پرندگان، درختان و گل ها هستند و با این کار می توانید در یک بخش از دیوار یک نقطه کانونی جذاب ایجاد کنید. برای اجرای این روش، شما نیاز به خمیرهای پتینه ای که در بازار موجود هستند دارید.
اجرای صنعتی پتینه ایتـالیایی
در اصطلاح پتـینه ایتالیـایی به طور کلی به دو دسته بندی پتینه برجسته یا پلاستر و پتینه تخت یا فلت تقسیم می شود. در پتینه کاری های صنعتی که توسط پتینه کاران ماهر و متخصص انجام می شود، معمولا پروژه های بزرگ و تخصصی اجرا می شوند. این به این دلیل است که پتینه کاری امروزه توسط اکثر اقشار جامعه پذیرفته و مورد استقبال قرار گرفته است، از جمله قشر مرفه جامعه.
به عنوان مثال، مالکان هتلها، رستورانها و سازمانهای خصوصی از جمله مشتریانی هستند که علاقه زیاد به پتینه کاری ایتالیایی دارند.
پتینه ایتالیایی برجسته یا پلاستر
پتینه کاری ایتالیایی با استفاده از خمیر پتینه انجام میشود. خمیر پتینه از مواد مختلفی تهیه می شود که بسته به محل اجرای پتینه ایتالیایی مناسب آن استفاده میشود. نوع خمیر خاصی نیز با توجه به شرایط مکانی انتخاب شده و در طراحی استفاده میشود.
مواد اصلی خمیر پتینه ایتالیایی ممکن است شامل سنگ آهک خردشده، پودر سنگ مرمر و سایر مواد طبیعی باشد. در فرآیند اجرای پتینه کاری، خمیر پتینه از طریق ماله یا استنسیل به صورت لایههای باریکی بر روی سطح اجرا میشود و باعث به وجود آمدن طرحهای زیبا میشود.
بعد از خشک شدن کامل، این مواد تبدیل به سنگ میشوند. در پتیـنه کاری ایتالـیایی، پس از اتمام مرحله بومدار کردن سطح با استفاده از خمیر پتینه، به مرحله رنگآمیزی میپردازند. این رنگها از طیف و گسترهای وسیع برخوردار هستند و به پتینه کار فرصت خلاقیت میدهند تا آثار هنری خاصی ایجاد کنند. پتینه کاری با استفاده از شابلون، پتینههای طرح بتن، پتینههای برجسته طرح برگ و نوع برجستهی پتینه فرشته، پتینه توسکانو و پتینه داماسکو از طرح های پتینه کاری ایتالیایی برجسته هستند که میتوان آثار آنها را در کاخها و ساختمان های قدیمی ایتالیا مشاهده کرد.
پـتینه ایتالیایی تخت یا فلت
این نوع پتینه کاری با استفاده از افکتهای رنگ یا خمیر پتینه اجرا می شود. در افکت دهی با رنگ، پتینه کار تنها با شیوه های مختلف رنگ آمیزی سر و کار دارد و ابزار او در ایجاد نمای ایتالیایی شامل رنگ، قلم و رولرهای مختلف و تکنیک های کهنه کاری ایتالیایی است.
پتینه کاری فلت ایتالیایی با استفاده از خمیر پتینه ویژهای که به گچ ونیزی شهرت دارد، انجام می شود. این نوع پتینه کاری در بازار ایران بیشتر با استفاده از همین گچهای ونیزی شناخته می شود. و برای پتینه کاری ایتالیایی در صنعت دکوراسیون داخلی استفاده می شود.
این خمیر پتینه به صورت وارداتی و توسط شرکتهای ترکیهای تهیه یا توزیع میشود. ویژگی والای گچ ونیزی باعث متمایز شدن این نوع ملات داخلی است. با استفاده از ابزار ماله و کشیدن آن بر روی سطح کار، موج و طرح های زیبایی در دو حالت مات و درخشان به وجود می آیند.
نوع ماله کشی در پتینه کاری این نوع بسیار مهم است و کیفیت نهایی اجرا را تعیین می کند. به علاوه، انواع دیگری از پتینه فلت ایتالیایی وجود دارد که شامل پتینه موتیف، پتینه پرستیژ، پتینه فرشته و غیره هستند و هر یک مجموعه ای بینظیر از اطلاعات و خلاقیتهای هنری را شامل میشوند.