معماری کلاسیک
معماری کلاسیک، یکی از معماری هایی است که تاثیر فراوانی بر سبک ساخت و ساز در غرب داشته است. هنگامی که لویی سالیوان، معمار بزرگ آمریکایی، شروع به ساخت اولین آسمان خراش کرد، در واقع هیچ تجربه ای در زمینه ساخت بناهای بلند و آسمان خراش نداشت.
در آن زمان، تعداد اینگونه ساختمان ها بسیار محدود بود و افراد تصور نمی کردند که می توانند آسمان خراش های زیبا با ساختاری منحصر به فرد بسازند. پس چگونه لویی سالیوان موفق شد این کار را انجام دهد؟ وی به الگوی معماری معابد یونانی عمیقاً مشتاق شد. اگرچه این معابد ارتفاع کمتری نسبت به آسمان خراش ها داشتند، اما سالیوان از آنها الهام گرفت. نمای تاریخی روم و یونان باستان که به آن تمدن کلاسیک می گویند، پایه و اساس زیبایی های غربی مانند موسیقی، هنر و معماری را شکل داد.
در یونان باستان ساخت و ساز به وفور انجام می شد. حتی رومی ها نیز در این زمینه پیشتاز بودند. با این مقدمه، در ادامه با عابدی همراه باشید تا با ویژگی های معمـاری به سبک کلاسیک بیشتر آشنا شوید.
ویژگی های معماری کلاسیک
در معماری کلاسیک، یکی از هنرهای اصلی تمدن، اصول و قوانین خاصی را دنبال میکند. این قوانین شامل سه جزء اساسی به نامهای استقامت، سودمندی و زیبایی است که توسط معمار رومی به نام ویتروویوس معرفی شدهاند.
ویتروویوس معتقد است که یک معمار کلاسیک باید به این سه فاکتور توجه کند و بر آنها تمرکز کند. ترکیب این سه جزء باعث ایجاد زیبایی بینظیری میشود که معماری کلاسیک را به خوبی نمایان میکند. زیبایی در معماری کلاسیک به معنای تقارن، آرایش قانونی و منطق آرامش است. معماری کلاسیک قادر است با الهام از برجستگیها و المانهای بارز، تفکر، هوش و فروتنی را به تصویر بکشد.
چگونه میتوان یک بنا را به صورت منطقی شکل داد؟ یونانیها باور دارند که تکامل از طریق پرسشهای ریاضی، که بعدها به فرمهای معماری تبدیل میشوند، رخ میدهد. هر جزئی از ساختمان به طور مستقیم و محاسباتی با سایر قسمتها در ارتباط است. پایه و اساس این نظریه “نسبت طلایی” است که در آن نسبت بخش بزرگتر به بخش کوچکتر با جمع آنها به بخش بزرگتر برابر است.
این مفهوم ممکن است به نظر پیچیده بیاید، اما نسبت طلایی در طبیعت و حتی در بدن انسان وجود دارد. بله، صحیح است. بسیاری از بخشهای بدن انسان از طریق نسبت طلایی با یکدیگر ارتباط دارند.در واقع، پرسشهایی که برای ارزیابی ارتفاع، عرض و عمق ساختمانهای کلاسیک مطرح میشوند، بر اساس نسبت طلایی در فرم انسانی قرار میگیرند. از نظر ریاضی، بدن انسان به عنوان واحد اساسی است که بر اساس آن معماری کلاسیک شکل می گیرد.
سبک کلاسیـک در معماری داخلی
در امپراتوری یونان و رم، هدف اصلی در معماری سبک کلاسیک ایجاد تعادل، نظم و تقارن بود. عنصر اصلی در این سبک معماری نقطه کانونی است که باید در محدودهای قرار گیرد تا تعادل بصری را به خوبی برای بیننده ایجاد کند. دکوراسیون داخلی معماری کلاسیک بسیار باشکوه است و این عظمت و زیبایی را میتوان به وضوح در دکوراسیون آن مشاهده کرد. این سبک معماری با ابهت است و حتی مواد مورد استفاده در آن نیز باید با دقت و وسواس خاصی انتخاب شوند. در معماری کلاسیک، شما اجازه دارید از موکت و یا حتی امدیاف استفاده کنید.
در سبک کلاسیک، تمام مواد و متریالهای استفاده شده باید از جنس طبیعی باشند و استفاده از مواد مصنوعی یا ساخته شده ممنوع است. این سبک معماری از لوسترهای کریستال و رنگارنگ و آلیاژ برنز و طلایی رنگ برای ایجاد جلوهای مناسب و هماهنگ با سبک معـماری کلاسیک استفاده میکند. یک نکته مهم در این سبک معماری این است که تمام عناصر استفاده شده باید با هم هماهنگ و یکسان باشند و به بیننده حسی عمیق و آشنا از سبک معماری کلاسیک منتقل کنند. عناصر، به خوبی و به صورت کامل در جای خود قرار بگیرند تا بتوانند جان کلام سبک معماری کلاسیک را در معماری به خوبی منتقل کنند. سبک کلاسیک بیشتر تاکید خواهد کرد بر فضاهای منحنی، خطوط و حاشیههای کرو و مدوار.
سبک معماری کلاسیک در ستونها، سقف و کف
در نمای ورودی ساختمان هایی که از سبک معماری کلاسیک استفاده میکنند، ستونها معمولاً به کار میروند. این ستونها با طراحیهای تزئینی برجسته و یکی از ویژگیهای مشخص سبک کلاسـیک معماری، نمایی زیبا و منحصر به فرد به نمای ورودی میبخشند. با استفاده از ستونهای مختلف سبک کلاسیک مانند کورینت، یونیک و دوریک، میتوان به راحتی سن و سال بنا را تخمین زد. طراحی داخلی کلاسیک نیز با استفاده از ستونها به طراحی عمودی و استفاده از عناصری مانند پردههای عمودی و دیوارها، تاکید بیشتری را بر جنبههای عمودی و راه راه معماری میکند.
سقف در معماری کلاسیک بلند است و یکی از عناصر اصلی این سبک معماری به حساب می آید. سقف بلند در مـعماری کلاسیک برای نشان دادن عظمت و شکوه فضا و همچنین حقارت انسان استفاده می شود. هر چه سقف بلندتر باشد، شکوه فضا بیشتر خواهد بود. در دکوراسیون داخلی کلاسیک، سقف بلند به شما امکان استفاده از عناصر متنوع و متعدد را می دهد. اگر سقف کوتاه باشد، استفاده از مبلمان شلوغ محدود خواهد شد. همچنین در معماری کلاسیک، سقف ها معمولاً دارای گچبری نیز هستند. در نهایت، در این سبک معماری، مواد استفاده شده برای کف باید از سنگ و چوب باشند. الگوبرداری از معماری یونان و روم برای اجرای کف در سطوح یکدست و بزرگ استفاده می شود.
اجزاء معماری کلاسیک
بدون شک، ستون ها مهمترین عنصر در این معماری هستند که وزن سقف را تحمل می کنند. ستون ها از جمله بخش های بسیار مهم در معماری کلاسـیک هستند، به ویژه در نمای ساختمان که به آن نمای کلاسیک معروف است. در معماری رومی، با نصب آرک، تعداد ستون ها کاهش یافته و فضای داخلی بزرگتر شده است. معماران رومی از مواد سخت و مقاوم، اما سبک تر از سنگ در معماری استفاده می کردند.
از بین مصالح مورد استفاده در ساخت آرک ها و طاق ها، بتن نیز جایگاه خود را داشت و به دلیل وزن نسبتاً کم، نیاز به ساختار پشتیبانی و تکیه گاه های بیشتر را کاهش می داد. ستون هایی که در معماری کـلاسیک مشاهده می شوند، دارای تزئینات هستند و ارتفاع آنها باعث می شود سقف به نظر بلندتر بیاید.
در معماری به سبک کلاسیک، رنگها دارای محدودیتهایی هستند و معمولاً تنها رنگهای گرم مانند قهوهای، طلایی، برنزی، یشمی و غیره برای استفاده انتخاب می شوند. نمای کلاسیک در حال حاضر توسط سازندگان و معماران مختلف برای ساختمانهای مختلف استفاده میشود. این نما به بنا شکوه و عظمت فوقالعادهای میبخشد و یادآور معماری روم و یونان است.
اجرای نمای کلاسیک با سنگ به قیمتی کمی بالاتر از سایر نماها میرسد؛ زیرا سنگ مادهی اصلی برای این نما استفاده میشود و سنگها نیز دارای انواع و قیمتهای متفاوتی هستند. انواع سنگ ساختمانی در معادن مختلف کشور یافت میشوند، اما سنگ تراورتن رایج ترین نوع سنگ برای اجرای نمای کلاسیک یا نمای رومی است.
جمع بندی
معماری کلاسیک الهام گرفته از روم باستان و یونان باستان است و نمای کلاسیک شکوه و عظمت را به تصویر می کشد. از ستون ها و تزئینات زیبا برای ساخت آن استفاده می شود. در کشور ایران، ساخت نماهای کلاسیک همچنان مورد توجه است. اما باید توجه داشت که این نوع معماری با عرف و شرع زندگی اسلامی که تاکید بر سادگی دارد، مغایرت دارد.